Wanneer je veel van je kind in jezelf herkent

Isabelle François van Bright Star Coaching schreef voor ons onderstaand artikel:

Hoogbegaafdheid is een fascinerend en complex fenomeen, en de zoektocht errond kan heel verrassende gevolgen hebben – voor zowel de kinderen als hun ouders.

In mijn praktijk komen ouders langs omdat ze op zoek zijn naar begeleiding voor hun (vermoedelijk) hoogbegaafde kind. Door hun zoektocht en de informatie die ze ontvangen, krijgen ze heel wat inzichten. Alleen - en dat kan verrassend zijn voor vele ouders - gaan die inzichten niet noodzakelijk enkel over hun kind. 

Wanneer je veel van je kind in jezelf herkent

Zoekend naar hulp en begrip voor hun kind, komen ze tot een soms onverwachte ontdekking: dat ze bij zichzelf heel wat kenmerken herkennen van cognitieve begaafdheid, waardoor de euro durft te vallen en zij zich luidop de vraag stellen ‘Ben ik dan zelf ook hoogbegaafd?’     

Nu is het niet ongewoon dat (hoog)begaafdheid binnen dezelfde familie voorkomt. Er is zeker sprake van een bepaalde genetische aanleg. ‘Aan een appelboom groeien geen peren’, zei iemand me en dat vond ik heel sprekend.

Toch kan dit inzicht een rollercoaster van emoties met zich meebrengen voor de ouder in kwestie. Ongeloof en verwarring steken vaak als eerste de kop op, want ‘Hoe kan het dat ik dit niet wist? Hoe kan het dat dit nooit eerder is opgemerkt?’.

Het zijn vragen die niet voor iedereen gemakkelijk te verteren zijn.

Fasen van rouw

Rouw klinkt als een zwaar woord, maar als volwassene ontdekken dat je zelf hoogbegaafd bent, is iets waardoor je door verschillende emotionele fasen kan gaan. Deze fasen kunnen zeker gecategoriseerd worden als fasen van rouw. Je rouwt om je vroegere zelfbeeld dat nu niet meer strookt met je nieuwe werkelijkheid. 

Ontkenning

In de beginfase kunnen ouders hun eigen hoogbegaafdheid ontkennen. Ze twijfelen aan de informatie en aan zichzelf en kunnen denken dat er sprake is van een vergissing. Ze zijn mogelijk terughoudend om zichzelf als hoogbegaafd te accepteren, omdat dit hun zelfbeeld kan verstoren. Ze hebben zichzelf immers al die jaren gezien als niet hoogbegaafd en een nieuw beeld is heftig om opeens te aanvaarden.

Woede

Na de ontkenning kan er woede ontstaan. Ouders kunnen boosheid voelen over het feit dat ze hun eigen hoogbegaafdheid niet eerder hebben herkend (‘Moet ik nu 40 jaar geworden zijn om dit over mezelf te leren’?). Ze kunnen zichzelf verwijten maken over gemiste kansen of verloren tijd. Deze woede kan zich ook richten op familie of het onderwijssysteem waar hun begaafdheid mogelijk over het hoofd werd gezien of toch minstens niet goed werd opgevangen.

Verdriet

Tijdens de fase van verdriet beseffen ouders dat ze jarenlang niet hebben geleefd naar hun volledige potentieel. Ze kunnen treuren om gemiste kansen en de tijd die ze niet hebben kunnen benutten. In deze fase heerst heel hard het ‘wat als’-gevoel. Misschien hadden ze meer kunnen bereiken, iets anders gaan studeren. Of ze hadden zich tenminste minder alleen of afgewezen gevoeld. ‘Wat had kunnen zijn’ is een soort gemis of heimwee naar iets dat er nooit geweest is.  

Acceptatie

Uiteindelijk gaan ouders accepteren dat ook zij hoogbegaafd zijn. Ze beginnen te begrijpen dat hoogbegaafdheid niet alleen een uitdaging is, maar ook een gave. Ze omarmen hun eigen hoogbegaafdheid en zien het als een kans voor persoonlijke groei en zelfontplooiing. Dit is het moment dat ouders kunnen beslissen om bepaalde dingen heel anders te gaan aanpakken (bijvoorbeeld conflicten in relaties of op het werk, of zelfs van werk veranderen).

Het effect op ouder-kindrelaties

De ontdekking van hoogbegaafdheid bij zowel het kind als de ouder kan een unieke dynamiek in de ouder-kindrelatie veroorzaken. De ouder kan beter begrijpen waar het kind doorheen gaat, maar tegelijkertijd kan er ook een drang ontstaan om de kinderen te beschermen tegen de emotionele ups en downs die kunnen gepaard gaan met hoogbegaafdheid.

De ouders willen het kind behoeden voor de minder leuke dingen die zij zelf meemaakten vroeger – en die ze nu in een ander daglicht zijn gaan zien. Dit is natuurlijk positief, maar kan ook een zekere ‘verkramptheid’ veroorzaken (‘Ik heb me jaren rot verveeld, dus nu reageer ik heel heftig als mijn kind één keer vermeldt dat ie  het saai vond in de klas’). 

Ouders kunnen ook een dieper begrip krijgen voor de behoeften en uitdagingen van hun kinderen waardoor de communicatie en ondersteuning verbetert. 

Praktische tips

• Zoek steun : Praat met andere ouders van (hoog)begaafde kinderen of zoek professionele begeleiding om met de emotionele aspecten om te gaan.
• Blijf leren: Ga verder met je eigen persoonlijke groei en onderzoek hoogbegaafdheid om jezelf en je kind beter te begrijpen.
• Wees geduldig: Zowel jij als je kind kunnen emotionele ups en downs ervaren, dus wees geduldig met jezelf en anderen.

Hoogbegaafdheid is een reis vol verrassingen en uitdagingen, niet alleen voor kinderen, maar ook voor hun ouders. Meer over jezelf ontdekken kan intens zijn, maar het biedt ook kansen voor groei en begrip. Ook al gaat het niet altijd over rozen, hoogbegaafdheid is en blijft een prachtige superkracht; alleen dien je er enigszins mee te leren omgaan.

Die zoektocht naar begrip, acceptatie en persoonlijke groei is wat hoogbegaafdheid in de kern inhoudt - voor zowel ouders als kinderen.

Copyright © 2023 Isabelle François, Bright Star coaching – Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit artikel mag worden verveelvoudigd, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. Online delen mag mits vermelding van auteur en link naar dit artikel.