Versnellen: een feestelijk cadeau of toch een uitdaging?

Bjorn Zwakhoven van Kindercentrum De Groeitrap, schreef voor ons dit artikel:

December is meestal een geweldige maand voor kinderen: Sinterklaas komt op bezoek met leuke pakjes, de Kerstman doet er nog een schepje bovenop en er start een twee weken durende vakantie. Dit jaar krijgen kinderen uit de kleuter- en lagere school er zélfs nog een extra weekje bovenop. Plezier verzekerd, dus! Jammer genoeg is het niet altijd enkel goed nieuws wat de klok slaat. Het is immers soms ook de periode dat het moeilijker loopt op school en thuis. Het nieuwe is er wat vanaf en als ouder pik je heel wat signalen op van je kind(eren): frustraties die sneller naar boven komen, ochtendmomenten die in een strijd verlopen, kinderen die net kleine vulkaantjes zijn en uitbarsten zodra ze de schoolpoort buitenstappen, …. Vaak gehoorde uitspraken in deze periode zijn: ‘Ik wil niet naar school.’, ‘School is saai.’, ‘Ik moet altijd wachten.’, ‘De kinderen van mijn klas zijn baby’s.’, ‘Ik leer helemaal niets nieuws.’, ‘Niemand wil met mij spelen.’, ‘De juf legt alles 5 keer uit maar ik snap het al na de eerste keer.’, … Bovenstaande uitspraken kunnen erop wijzen dat je kind niet krijgt waar hij/zij nood aan heeft.

Ingrijpen is dus de boodschap!

Voor sommige kinderen kan het vinden van de juiste verrijking heel wat betekenen, voor andere kinderen is dat helaas niet voldoende. Kinderen die een grote voorsprong hebben op het vlak van schoolse vaardigheden en/of kinderen wiens leerhonger toch nog niet is voldaan ondanks een doorgedreven differentiatie kunnen misschien wel baat hebben bij een versnelling. Mogelijke vormen van versnellen zijn een vakversnelling, twee jaar in één doen of een klas overslaan. Alhoewel een versnelling een zeer efficiënte, maar vaak onderbenutte interventie is, blijft het iets waar veel ouders en leerkrachten sceptisch tegenover staan. Beide partijen zijn dan voornamelijk bezorgd over de impact van een versnelling op de sociale- en emotionele ontwikkeling van de kinderen. Deze bezorgdheden zijn echter vaak gebaseerd op vooroordelen. Gelukkig bestaan er ondertussen al heel wat wetenschappelijke studies die de positieve effecten van een versnelling aantonen, zowel op academisch gebied, alsook op het vlak van sociale relaties en emotioneel functioneren. Deze positieve effecten zien we nog steeds na een tweede en zelfs na een derde versnelling.

Versnellen: een feestelijk cadeau of toch een uitdaging?

Het spreekt voor zich dat een beslissing tot versnellen niet overhaast mag worden genomen en dat dit steeds zeer goed begeleid moet worden, door de school, de ouders en indien nodig een expert in cognitieve begaafdheid. Hoe meer partijen betrokken zijn en zich achter de versnelling scharen, hoe groter de kans op slagen. Belangrijke stappen die moeten worden genomen vooraleer de definitieve beslissing te nemen, zijn:

• een didactische doortoetsing om het niveau van schoolse vaardigheden correct in te schatten;
• de versnellingswenselijkheidslijst invullen of aan de slag gaan met de versnellingswijzer;
• nagaan of er geen tegenindicaties voor versnellen aanwezig zijn;
• verifiëren dat er voldaan wordt aan de wettelijke vereisten binnen het onderwijs;
• beslissen op welke manier er na de versnelling verrijking zal worden aangeboden, want een goede binnenklasdifferentiatie blijft ook dan noodzakelijk.

Een hele boterham dus, maar gelukkig zijn er verschillende partners in het Hoogbloeier expertisenetwerk die de nodige ondersteuning kunnen bieden. Aarzel dus zeker niet om met (een van) hen contact op te nemen!

Gezien de zeer positieve effecten van een versnelling op het functioneren én op het welzijn van een kind, is het een interventie om zéker in te zetten indien nodig. Je doet je kind er in dat geval een héél groot plezier mee en kan hem/haar eigenlijk geen mooier cadeau geven. Misschien een ideetje voor onder de kerstboom?

Copyright © 2021 Bjorn Zwakhoven, Kindercentrum De Groeitrap  – Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit artikel mag worden verveelvoudigd, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. Online delen mag mits vermelding van auteur en link naar dit artikel.