Is het voor een cijfer?

Jongeren ervaren steeds meer stress door school. Niet zo gek, want scholen zijn cijferfabrieken geworden. En dat is rampzalig voor de motivatie en het welzijn van leerlingen. In dit bevlogen pleidooi laat Johannes Visser zien hoe scholen in de ban raakten van cijfers en hoe het onderwijs jongeren beter kan motiveren. Een must-read voor iedereen die zich zorgen maakt over de toekomst van het onderwijs. Johannes Visser is oud-leraar Nederlands en schrijft over onderwijs voor De Correspondent. Hij won tweemaal de Nationale Prijs voor Onderwijsjournalistiek.

Recensie

102 cijfers per schooljaar krijgen leerlingen gemiddeld, zo telde Johannes Visser. Het is volgens hem dan ook geen wonder dat leerlingen vaak de vraag stellen: ‘Is het voor een cijfer?’

In zijn pamflet ‘is het voor het cijfer’ neemt hij zijn lezers mee door de geschiedenis van onderwijs, leren en motivatie op een humoristische toon. Hoe gingen we van een maatschappij waar leren veranderde naar ‘voor het cijfer’?

Visser beschrijft hoe wetenschappers experimenten deden om mens en dier aan het leren te krijgen en hoe onderzoeker Harlow iets ontdekte dat door de toen gangbare theorieën niet meer kon verklaard worden. Zo evolueerde kennis rondom motivatie…

Toch blijkt dat implementeren van die kennis rond motivatie in het onderwijs, of trek het door naar het werkveld, niet zo vanzelfsprekend. Controleorganen belemmeren de autonomie. Cijfers geven niet altijd weer wat de groei in competentie is en hoe kan je als leraar verbondenheid creëren met 200 leerlingen? 

Visser ging ook op bezoek bij rebellen in het onderwijs, die proberen de tanker te keren. Mooie praktijkvoorbeelden geven weer dat het kàn, leerlingen meer diepgaand en gemotiveerd laten leren zonder stress. 

Hij eindigt met een reeks aanbevelingen en een oproep aan jongeren om zich te engageren en te vertellen hoe het volgens hen beter kan.

Dit sterke pleidooi om het onderwijs te “ontcijferen” is een must-read voor alle mensen die met onderwijs bezig zijn, maar ook absoluut voor ouders. Zo kunnen ze beter begrijpen waar die cijfercultuur vandaan komt en welke druk dit kan opleggen aan kinderen.