30 november 2024
Meerwaarde van kerntalentenanalyse bij sterk cognitief begaafde jongeren en volwassenen
Hoogbegaafdheid wordt vaak gezien als "slim zijn" of "gemakkelijk goede punten halen". Toch omvat het veel meer dan dat. Hoogbegaafde mensen – of sterk cognitief begaafde personen – hebben unieke behoeften en uitdagingen. Hoewel er steeds meer aandacht komt voor deze doelgroep in onderwijs en bedrijfsleven, blijft het essentieel om verder te kijken dan alleen een hoog IQ. Begrip van hun persoonlijke drijfveren, talenten en beperkingen is cruciaal.
Een waardevolle tool hiervoor is de kerntalentenanalyse, een methode die inzicht biedt in wie iemand werkelijk is en hoe hij/zij optimaal kan functioneren. Deze aanpak biedt diepgaand inzicht in de unieke blauwdruk van een persoon en helpt hen keuzes te maken die écht passen bij hun potentieel.
Wat is kerntalentenanalyse?
De kerntalentenanalyse is een methode die iemands aanleg qua karakter, qua ‘potentieel’ gepaard met de intrinsieke motivatie in kaart brengt. Ze richt zich niet alleen op vaardigheden of competenties, maar gaat dieper in op de drijfveren die hun oorsprong vinden in de kindertijd. Deze analyse biedt een betrouwbaar kompas voor belangrijke levenskeuzes, zoals studie- en loopbaanbeslissingen.
De methode helpt mensen te ontdekken welke activiteiten, taken, rollen en functies van nature energie geven, welke uitdagingen hen aanspreken en hoe ze de balans in hun leven kunnen vinden en behouden door hun energiegevers elke dag in te zetten.
Dit maakt de kerntalentenanalyse niet alleen geschikt voor hoogbegaafde jongeren en volwassenen, maar ook voor anderen die inzicht willen krijgen in al hun kerntalenten, in het gehele plaatje.
Hoe kan een kerntalentenanalyse helpen bij cognitief begaafde personen?
Sterk cognitief begaafde jongeren en volwassenen kunnen zich soms "anders" voelen, wat kan leiden tot uitdagingen zoals een laag zelfbeeld, identiteitsproblemen, perfectionisme, of een mismatch met hun omgeving. Een kerntalentenanalyse biedt op vier manieren ondersteuning:
1. Zelfinzicht vergroten
De analyse helpt hen te begrijpen wat hen in een flow brengt en waar hun energiegevers liggen wat cruciaal is voor persoonlijke groei en positieve verandering.
2. Keuzes maken
Vaak merken we dat sterk cognitief begaafde jongeren of volwassenen een breed interessegebied hebben. Door inzicht te bieden in hun unieke aanleg, helpt de analyse bij het kiezen van studies, loopbanen of levenspaden die écht bij hen passen, wat tot meer voldoening leidt op lange termijn.
3. Burn-out en bore-out voorkomen
Gezien sterk cognitief begaafde jongeren of volwassenen de lat hoog kunnen leggen voor zichzelf (en soms voor hun omgeving), kunnen ze het risico lopen om over hun grenzen te gaan en in een burn-out terecht te komen. Een andere mogelijkheid is dat er te weinig uitdaging is, wat mogelijks tot een bore-out kan leiden. Het vinden van de juiste balans tussen uitdaging en comfort kan overbelasting of verveling voorkomen.
4. Relaties verbeteren
Sterk cognitief begaafde jongeren of volwassenen voelen zich vaak onbegrepen in hun sociale en professionele omgeving. Inzicht in hun eigen kerntalenten bevordert begrip en communicatie, zowel voor zichzelf als voor anderen.
Praktijkvoorbeelden
Jongeren
Een 18-jarig meisje start in het eerste jaar hoger onderwijs en krijgt tal van uitdagingen op haar bord. Met uitdagingen worden enkele zaken bedoeld die haar functioneren in de weg zitten: ze kan niet meer sporten (haar grote uitlaatklep) door een kwetsuur, de thuissituatie biedt geen voldoende veiligheid meer door ruzie bij de ouders en nog enkele andere dingen spelen een rol.
Midden in het jaar geeft ze op. Ze voelt zich compleet verloren en weet niet hoe het komt. Haar motivatie voor haar studies maar ook voor andere zaken is totaal weg. Na een tijdje neemt ze contact op. Samen gaan we op pad. Naast een kerntalentenanalyse waardoor ze heel wat inzicht krijgt in haar ‘zijn’ en in haar energiegevers en -vreters, bieden we zaken aan rond waarden, executieve functies, mindset, inzicht in ‘sterk cognitief begaafd zijn’, zingeving en haar reden om verder te studeren.
Dit alles brengen we samen met de kerntalenten in kaart. Ze bloeit open en heeft weer de moed en energie gevonden om knopen door te hakken. Ze heeft inzicht gekregen in wat er afgelopen jaar gebeurd is en de redenen hiervan gekoppeld aan wie ze deepdown is en nodig heeft. Ze maakt een keuze naar volgend academiejaar. Nu floreert ze en heeft terug balans gevonden in haar leven.
Volwassenen
Een 35-jarige hoogbegaafde professional die zich uitgeput voelt op het werk, zit met de handen in het haar. Na een kerntalentenanalyse begrijpt hij dat zijn gebrek aan voldoening voortkomt uit een gebrek aan creatieve uitdagingen. De nood aan afwisseling is ook groot. Hij komt te weten dat hij ook een sterk strategisch inzicht heeft en nood heeft aan autonomie. Hij gaat, na een verdere begeleiding met inzichten rond ‘sterk cognitief begaafd zijn’, op zoek naar contexten waar hij zijn kerntalenten wel kan inzetten. Hij gaat 4/5de werken om zelfstandig in bijberoep te worden en gaat tegelijkertijd praten met zijn leidinggevende om aan te geven wat hij nodig heeft in zijn werk. Zijn verantwoordelijkheden worden aangepast en na een tijdje begint hij te voelen dat de combi met zijn huidige werk en de uitdaging van een nieuwe job als zelfstandige in bijberoep ervoor zorgt dat hij terug floreert en met plezier uit zijn bed komt. Hij heeft afwisseling en krijgt fijne uitdagingen. Hij staat dankzij de kennis van zijn kerntalenten en andere inzichten terug kort bij zichzelf. Hij heeft terug meer energie en zijn motivatie is groot. .
De kerntalentenanalyse biedt sterk cognitief begaafde jongeren en volwassenen een waardevolle kans om zichzelf te begrijpen en keuzes te maken die aansluiten bij hun natuurlijke aard, potentieel en intrinsieke motivatie. Het helpt hen concreet een leven te leiden dat niet draait om uitblinken, maar om authentiek te zijn. Word wie je bent.
Meer informatie vind je op www.coretalents.eu.
Copyright © 2024 Els Van Schepdael – Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit artikel mag worden verveelvoudigd, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. Online delen mag mits vermelding van auteur en link naar dit artikel.