Van Terman tot vandaag: de geschiedenis van begaafdheidsonderzoek - Gent

Elke wetenschapper die zich bezighoudt met begaafdheid en intelligentie baseert zich op wetenschappelijke inzichten die door de tijd heen zijn geëvolueerd. De eerste systematische pogingen om intelligentie te meten vonden plaats in de vroege 20e eeuw, met pioniers zoals Alfred Binet en Théodore Simon, die de eerste intelligentietest ontwikkelden. Later breidde Lewis Terman het concept uit via zijn longitudinale studie naar hoogbegaafde kinderen, wat de basis vormde voor veel hedendaagse inzichten. Leta Hollingworth legde de nadruk op de sociale en emotionele behoeften van hoogbegaafde leerlingen en waarschuwde voor de uitdagingen die gepaard gaan met extreme begaafdheid. Doorheen de geschiedenis hebben deze en andere onderzoekers bijgedragen aan de manier waarop we vandaag denken over intelligentie, talent en begaafdheid.

Onderzoek naar intelligentie en begaafdheid is een relatief jonge discipline die zich door de jaren heen sterk heeft ontwikkeld. De maatschappelijke kijk op begaafdheid is door de tijd heen voortdurend veranderd en werd beïnvloed door wetenschappelijke ontdekkingen, politieke beslissingen en onderwijsontwikkelingen. In deze kennismodule bieden we een historisch overzicht van hoe het onderzoek naar intelligentie en begaafdheid is geëvolueerd en welke impact dit had op beleid en praktijk.

Leerdoelen

De opleidingsmodule Van Terman tot vandaag: de geschiedenis van begaafdheidsonderzoek biedt een diepgaande kijk op de evolutie van het denken over begaafdheid en intelligentie doorheen de geschiedenis. Van de vroege beschavingen die intellectueel talent erkenden en stimuleerden, tot de opkomst van intelligentietesten en de ontwikkeling van onderwijsmodellen voor cognitief begaafde leerlingen. Deze module plaatst de maatschappelijke houding ten opzichte van begaafdheid in historisch perspectief en laat zien hoe deze attitudes door de tijd heen zijn geëvolueerd, met schommelingen tussen egalitarisme en excellentie.

De module onderzoekt hoe intelligentie en begaafdheid door de eeuwen heen zijn gedefinieerd en welke impact dit had op onderwijsbeleid en maatschappelijke percepties. We belichten belangrijke historische gebeurtenissen, wetenschappelijke doorbraken en politieke beslissingen die het onderwijs aan begaafde leerlingen hebben gevormd, zowel in Europa als de Verenigde Staten.

• Inzicht in de historische evolutie van begaafdheidsonderzoek: deelnemers verwerven een diepgaand begrip van hoe begaafdheid en intelligentie door de geschiedenis heen zijn gedefinieerd en welke maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkelingen hierin een rol speelden.
• Maatschappelijke en politieke invloeden begrijpen: deelnemers leren hoe maatschappelijke overtuigingen, beleidsbeslissingen en economische factoren de erkenning en ondersteuning van begaafde personen beïnvloedden.
• Kritisch reflecteren op de impact op het huidige onderwijs: deelnemers kunnen hedendaagse benaderingen van begaafdheid plaatsen binnen hun historische context en evalueren welke lessen uit het verleden relevant zijn voor het onderwijs aan cognitief begaafde leerlingen vandaag.

Dinsdag 04.11.2025 - Gent
10.15 u. Onthaal met koffie of thee
10.30 u. Van Terman tot vandaag: de geschiedenis van begaafdheidsonderzoek
12.30 u. Einde

Deze module kan ook deel uitmaken van een traject. Je sluit dan aan bij de deelnemers van het traject die al eerder die dag zijn samengekomen. Gelieve dan ook niet vroeger te komen dan het aangegeven uur.

Al overtuigd? Schrijf je dan hier in of lees eerst verder...

Lesgever

dr. Sabine Sypré, ECHA Specialist, verantwoordelijke opleidingen Hoogbloeier®.

Door de nieuwsgierigheid, creativiteit en intensieve denkwijze van haar kinderen raakte Sabine al snel gefascineerd door begaafdheid. In 2010 besloot ze daarom de opleiding tot Specialist in Gifted Education aan de Radboud Universiteit in Nijmegen te volgen. Kort daarna richtte ze Hoogbloeier® op, waar zij begaafde kinderen en hun ouders begeleidt en leraren traint, zodat elk kind de kans krijgt om zijn volledige potentieel te benutten. In 2023 sloot ze haar doctoraat in de psychologie af aan de universiteiten van Gent en Leuven, met een onderzoek gericht op de motivatie van onderpresterende begaafde jongeren. Tevens heeft zij bijgedragen aan diverse wetenschappelijke publicaties en conferenties over dit onderwerp. Momenteel is zij verantwoordelijk voor de opleidingen binnen Hoogbloeier®.

Hoogbloeier® blijft de eindverantwoordelijke voor de opleiding, ongeacht of een externe docent wordt ingezet.

Locatie

De module vindt plaats in Bedrijvencentrum De Punt (Kerkstraat 108, 9050 Gentbrugge).

Tarieven

• Deelnemers jaartraject: 2 credits
• Vroegboektarief tem 04.09.2025: €115,-  (incl. 21% BTW)
• Normaal tarief vanaf 05.09.2025: €135,- (incl. 21% BTW)

Inbegrepen in de prijs: opleidingsmodule, handouts, koffie/thee/water. Van deze opleiding wordt een factuur gemaakt. Deelnemers ontvangen na afloop een aanwezigheidsattest.

Elke deelnemer krijgt na afloop van de module toegang tot een google drive. Hierin bevindt zich een syllabus in PDF-formaat die de theoretische concepten in tekstvorm presenteert. Er wordt nauwlettend aandacht besteed aan wetenschappelijk gefundeerde informatie, met duidelijke referenties naar alle gebruikte bronnen. Aan het einde van elke module wordt een literatuurlijst verstrekt. Bovendien worden alle onderzoeksartikelen waarnaar wordt verwezen in de syllabus in de drive opgenomen, zodat deelnemers zelf kunnen bekijken wat de auteurs over het onderwerp hebben geschreven. Ook worden de slides in groot formaat opgenomen in deze drive. Ten slotte wordt er ook aanvullend materiaal, zoals bijvoorbeeld identificatielijsten, beschikbaar gesteld in de drive, waardoor het een waardevolle bron van informatie is voor alle deelnemers. Tijdens de les brengt de docent ook relevante boeken mee over het betreffende onderwerp, om te bladeren en geïnspireerd te raken. 

Inschrijven kan via onderstaande knop. Wil je meer informatie of een afspraak maken, telefoneer dan +32 478 20 69 87 of mail naar opleidingen@hoogbloeier.be.