Leren leren met Reflecto

‘Denk toch even na!’ of ‘Goed nadenken’… zijn uitdrukkingen waarmee we leerlingen proberen te helpen bij het oplossen van een probleem of het efficiënt uitvoeren van een taak. Maar weet een leerling hierdoor wat hij concreet moet gaan doen? In welke mate helpen deze suggesties een leerling vooruit in zijn probleemoplossingsproces? Hoe kunnen we in het algemeen een leerling aanzetten tot beter denken? Hoe slagen we erin om een leerling te leren zijn ¿leren¿ zelf te sturen? In dit boek vindt de leerkracht het antwoord.

In het Reflecto-model van Gagné spelen denkmannetjes een essentiële rol. Via de metafoor van beroepen worden denkhandelingen verduidelijkt. Bijvoorbeeld: Welke denkvaardigheden en denkhandelingen moet een goede ‘detective’ bezitten? En welke van die vaardigheden of handelingen kunnen wij gebruiken om ons probleem op te lossen? Leerkrachten of therapeuten kunnen via deze mannetjes het denkproces van een kind verduidelijken, maar kunnen ook op een positieve manier tussenkomen wanneer het denkproces niet lukt. Leren leren met Reflecto leert de leerlingen hoe ze greep krijgen op hun denken. Hoe hun leren efficiënter kan verlopen: je aandacht richten, je geheugen inschakelen, informatie organiseren, verbanden leggen,… zijn aspecten die uitgebreid aan bod komen.

De auteurs

Pierre Paul Gagné, een Canadees psycholoog, ontwikkelde pedagogisch-didactische materialen om het denken en het leren leren bij kinderen en jongeren positief te beïnvloeden.

Louis-Philippe Longpré verzorgt opleidingen, ontwikkelt nieuwe pedagogische materialen en doet onderzoek op het domein van de cognitieve wetenschappen.

Jan Vanthomme is logopedist en ruim 25 jaar werkzaam in een multidisciplinaire setting waar kinderen en jongeren met leer- en werkhoudingsproblemen worden begeleid.

Johan Warnez is psycholoog, voorzitter van vzw CeBCO en agogisch directeur van een voorziening voor mensen met verstandelijke beperkingen of met een nietaangeboren hersenletsel.

Jannes Baert is werkzaam als klinisch psycholoog en kwaliteitsdirecteur in het Centrum voor Ambulante Revalidatie Ter Kouter in Deinze. Hij is tevens praktijkassistent voor het vak leerstoornissen aan de Universiteit Gent. Hij geeft freelance workshops rond denkstimulering, leerstoornissen en materiaalgebruik en is ontwerper van educatieve materialen.

Recensie

In dit boek bespreken de Canadese psycholoog Pierre Paul Gagne en pedagoog Louis-Philippe Longpre het zogenaamde ‘Reflecto-model’, dat leerlingen beter wil laten leren en denken. Het boek werd vertaald door drie Vlaamse specialisten. In eerste instantie is Reflecto een hulpmiddel om leerlingen vertrouwd te maken met het klassieke vierstappenmodel om problemen op te lossen: probleemherkenning en -omschrijving, planning, uitvoering en evaluatie. Daarnaast geeft het ook een beeld van de (meta)cognitieve vaardigheden die er in de verschillende fasen nodig zijn. In het boek worden deze beschreven aan de hand van ‘denkmannetjes’, die staan voor een specifieke vaardigheid en functie bij de informatieverwerking (zo zijn er onder meer de detective, de bibliothecaris en de architect). Begeleiders krijgen tal van tips om het model toe te passen. Daarnaast worden er ook activiteiten besproken en wordt er voor elk denkmannetje een bedreiging geschetst. Achteraan volgen werkbladen (onder meer invuloefeningen). Een handig werkboek voor leerkrachten, verlucht met schema’s, tabellen en zwart-wittekeningen.

Redactie Vlabin-VBC